मागे
एका इंग्रजी
डायजेस्टमध्ये,
बहुदा
रिडर्स
डायजेस्टमध्ये,
वाचलं
होतं की,
माणसाच्या
शरीराच्या
प्रत्येक
अवयवाचं
कार्य ठरलेलं
आहे. डोळ्याचं
पाहणं,
कानाचं
ऐकणं,
नाकाचं
श्वासोच्छ्वास
करणं,
हाताचं
काम करणं,
पायाचं
चालणं.
मेंदूचं
कार्य कोणतं?
स्मरणात
ठेवणं. नाही.
बुध्दिमत्ता
प्रकट करणं.
तेही नाही.
मेंदूचं खरं
कार्य
स्वार्थ कळणं.
स्वार्थ
ज्यांना
चट्कन कळतो ती
शहाणी माणसं व
ज्यांना कळत
नाही ती वेडी
माणसं. अशा
वेड्यांमध्ये
शास्त्रज्ञ,
लेखक,
कलावंत,
समाजसेवक,
समाजसुधारकादी
येतात.
शहाण्या
माणसांमध्ये
मर्यादित
परिघात
जगणारी,
आव्हानांना
विन्मुख
होणारी,
आपल्याभोवती
कोष विणून
त्यातच अडकून
पडणारी,
आपल्या
डोक्याइतकाच
विश्वाचा
विस्तार
गृहीत
धरणारी...ही
यादी खूप
लांबवता
येईल.
शास्त्रज्ञ
लेखक,
कलावंत,
समाजसुधाकादींची
वेड्यांमध्ये
गणना केली ती
अर्थातच
व्यावहारिक
जगतातल्या
शहाण्यांच्या
पार्श्वभूमीवर.
एखाद्या
शोधाच्या
ध्यासाने
पछाडलेला
शास्त्रज्ञ
वर्षानुवर्षे
प्रयोगशाळेत
राबतो,
तहानभूक
हरपून
शोधमग्न
राहतो.
त्याच्या
शोधाच्या
सफलतेने कधी
विश्वाचे गूढ
उकलते,
तर कधी
एखाद्या
दुर्धर
रोगावर लस
सापडते.
मानवजातीच्या
कल्याणार्थ
ते संशोधन
उपयुक्त ठरते.
एखादा लेखक
जगण्याच्या
श्रेयसाचा-प्रेयसाचा
विचार करीत
माणसामाणसाच्या
परस्परसंबंधातील
वीण उकलतो.
स्वत: माणूसच
असलेला लेखक
ही वीण
उकलताना
स्वत:विरुद्धच
बंड करून उठतो.
स्वत:विरुद्ध
बंड
पुकारल्याखेरीज
लेखनच होऊ शकत
नाही. एखादा
कलावंत,
मग तो
गायक असेल तर
आयुष्यभर
रियाज करीत
असतो व
नंतरच्या
जन्मातही हेच
वरदान मागतो.
चित्रकार
विश्वपसाऱ्याला
लॅन्डस्केपमध्ये
पकडताना
विविधमितीय
जाणिवा
रंगगंधस्पर्शादी
संवेदनांसह
जागृत
करण्यासाठी
प्रतिभा
पणाला लावतो.
रंग आणि रेषा
यांना बोलकं
करून संवाद
साधण्याचा
प्रयत्न करतो.
समाजसुधारकांनी
किंवा
समाजसेवकांनी
घरावर
तुळशीपत्र
ठेवण्याचा
वसा घेऊन
समाजाला सुखी
आणि संपन्न
करण्याचा
ध्यास
घेतलेला असतो.
मुक्याला
वाचा मिळावी,
पंगू
असेल त्याला
गिरीचे
उल्लंघन
करण्याची
क्षमता
प्राप्त
व्हावी,
यासाठी
त्यांची खटपट
असते.
जगाची
दोन भागांत
विभागणी
करायची
म्हटली तर ती
शहाणं जग आणि
वेडं जग अशी
करता येईल.
वेडं जग हे
समाजाभोवती
प्रदक्षिणा
घालतं;
तर
शहाणं जग हे
स्वत:भोवती
प्रदक्षिणा
घालतं. आपण
अस्वस्थ
राहून
इतरांना
स्वस्थ
ठेवण्यासाठी
धडपडणं ही
वेड्या जगाची
प्रतिज्ञा
असते. प्रचंड
काम उभारूनही
ज्यांना
रितेपण
जाणवतं,
ते
अस्वस्थ
असतात व त्या
अस्वस्थतेमुळे
त्यांना
समाजस्वास्थ्यासाठी
करावयाची
कामे दिसतात.
मी जे केलं ते
खूप केलं असं
मानणारे
संतुष्ट
असतात,
त्यामुळे
त्यांना आपली
इतिकर्तव्ये
कधीच
संपल्याची
जाणीव असते.
आपल्या
जगण्याचे आपण
काय मोल करतो
यावर जगाचे वर
जे विभाजन
केले ते
अवलंबून आहे.
मोबाइल अॅप डाउनलोड करा आणि राहा अपडेट